W części pierwszej zostały przedstawione warunki i elementy, które są ważne w podejmowaniu kontraktu z samym sobą. Natomiast w tej części opisane będą kroki całego procesu jakie według Dominique Chalvin i Jean-Louis Muller należy podjąć, aby przystąpić do kontraktu z samym sobą.
Kontrakt zawierany z samym sobą zawierany jest w celu poprawy i „polepszenia” samego siebie. Jest to nic innego jak zgoda zawarta z sobą samym, która jasno określa cele i środki zmiany (poprawy). Dlatego też pierwszym krokiem w podejmowaniu kontraktu z samym sobą jest (1) określenie celów kontraktu. Cel taki powinien charakteryzować się takimi cechami jak: praktyczny, ograniczony, precyzyjny i określony datą, a tym samym przewiduje widzialne i sprawdzalne wyniki do osiągnięcia (por. koncepcja SMART i polska wersja WARTO). Przy ustalaniu celów należy namierzyć ryzyko i sabotaże tzn. wszystko to (zachowania, postawy, przekonania) co może przeszkodzić w realizacji celów. Brak lokalizacji ryzyka i sabotażu często jest przyczyną zawieranie kontraktu iluzorycznego, tylko na pozór respektującego wyznaczone kryteria. Drugim krokiem jaki należy wykonać to (2) upewnienie się co do realizmu kontraktu, czyli aktywacja elementu ochrony. Podczas tego kroku należy sprawdzić czy kontrakt jest realistyczny zarazem dla osoby, która go podejmuje, jak i dla innych ludzi z otoczenia. Należy przewidzieć konsekwencje realizacji kontraktu, co jest dobrym środkiem do zweryfikowania jego realizmu. Trzeci krok w procesie podejmowania kontraktu jest (3) wzbudzenie motywacji, poprzedzone przyzwoleniem. Zanim dana osoba przystąpi do działania, powinna upewnić się czy jest należycie umotywowana, aby skutecznie wypełnić umowę kontraktu. Kolejny krok to (4) planowanie i przewidywanie skutecznej strategii działania, prowadzącej do celu. Można określić procentowe (min 80%) szanse na powodzenie kontraktu, co też umożliwi podejmowanie dodatkowych działań wspierających np. spisanie na kartce i umieszczenie w widocznym miejscu. Podsumowując ważne aby pamiętać, iż należy podejmować się zawarcia jednego kontraktu na raz.
Przykład kontraktu.
Cel: Od dzisiaj za pięć dni, przeprowadzę spotkania z pięcioma współpracownikami, aby skonsultować ich skuteczność w pacy. Możliwe sabotaże:
- Zacząć od współpracowników, z którymi mam trudne relacje.
- Improwizować spotkania.
- Osądzać charakter ich pracy i wychodzić poza ramy zawodowe.
- Nie przytaczać dowodów i faktów.
Środki praktyczne:
- Zacząć od pięciu współpracowników, z którymi mam łatwe relacje.
- Znaleźć zaciszne i zamknięte biuro /pokój.
- Przygotować się do spotkań, aby skupić się na działalności zawodowej oraz swoje argumenty poprzeć udowodnionymi i wyznaczalnymi faktami.
- Widoczne rezultaty. Spotkanie miało miejsce w klimacie spokojnym i doszliśmy do praktycznych wniosków odnośnie poprawy skuteczności działalności.
Kwestionariusz, aby zawrzeć kontrakt z sobą samym.
- Co chcę osiągnąć (data).
- Po czym poznam, zobaczę, usłyszę, że otrzymałem to, co chciałem?
- Czy jest to projekt realistyczny dla mnie i mojego otoczenia?
- Czy jestem motywowany? Czy bardzo pragnę, by mi się powiodło?
- Jakie są środki, których użyję, aby mieć 80% szansy na powodzenie?
* Opracowanie dla www.analizatransakcyjna.pl na podstawie Chalvid D., Muller J.L., L’analyse Transactionnelle Guide Pratique. Pour Les Agents De Maitrise Et Les Techniciens, Paryż 1989 – na podstawie roboczego przekładu o. Julian P. Ilwicki, OCD (A. Konopka)
